مسئولان برگزاری جشنواره تئاتر دانشجویی «نخست»: تئاتر مشهد، نیازمند هوای تازه است

الهام ظریفیان | یستا; در روزهای گذشته پوستر تبلیغاتی اولین جشنواره تئاتر دانشجویی با عنوان “اولین” منتشر شد. جشنواره ای با ماهیت «بسیار دانشجویی» به گفته برگزارکنندگانش و قرار است دانشجویان را با بدنه تئاتر پیوند دهد. انجمن ادبیات نمایشی مؤسسه آموزش عالی فردوس به عنوان مؤسس این جشنواره مدعی است این نخستین بار است که جشنواره دانشجویی در حوزه هنرهای نمایشی توسط دانشجویان مربوطه در مشهد برگزار می شود.

با وجود اینکه این جشنواره در مشهد برگزار می شود اما محدودیتی برای پذیرش آثار دانشجویی از شهرهای دیگر وجود ندارد چرا که تاکنون آثاری از سراسر کشور در آن شرکت کرده اند. بانیان این جشنواره امیدوارند بتوانند در دوره های آتی آن را در سطح استانی و کشوری برگزار کنند. اجرای «اول» قرار است در روزهای 16، 18 و 18 مردادماه در تالار استاد نوری حوزه هنری برگزار شود. در ادامه این مطلب با برخی از مدیران و سیاستگذاران این جشنواره گفت و گو کرده ایم.

رویداد “بسیار خواستار”.

امیررضا فدایی دبیر اولین جشنواره تئاتر دانشجویی «نخشت» فعالیت نمایشی خود را از زادگاهش جانورد آغاز کرد و در مشهد ادامه داد. او در ده سال گذشته عناوین زیادی در این زمینه کسب کرده است. وی در سال 1395 «قهوه تر» را طراحی و کارگردانی کرد که برنده عنوان اثر برگزیده سومین جشنواره تئاتر کوتاه استان خراسان شمالی شد. دو سال بعد نمایشنامه «مکعب» را نوشت و کارگردانی کرد.

این نمایش برنده جایزه طراحی تئاتر در پنجمین جشنواره تئاتر کوتاه استان خراسان شمالی و دومین جشنواره ملی تئاتر «مان» شد و به آموست آلمان نیز رسید. در همان سال فیلم کوتاه او با نام «چشم ها» به جشنواره های متعددی مانند بهپو و میهدو در آمریکا راه یافت و از چند شبکه تلویزیونی انگلیس و چین نیز پخش شد.

این هنرمند جوان که هم اکنون دانشجوی رشته ادبیات نمایشی مؤسسه آموزش عالی فردوس است، درباره راه اندازی نخستین جشنواره تئاتر دانشجویی می گوید: بهار امسال، انجمن ادبیات نمایشی مؤسسه آموزش عالی فردوس، تئاتر تخصصی دانشجویی برگزار کرد. جشنواره پیش از آن در مشهد چنین جشنواره ای برگزار نشده بود، در دانشگاه فردوسی جشنواره کوتاهی برای هنرجویان برگزار می شود، اما این دانشگاه رشته ای برای هنرهای نمایشی ندارد و مرکز تئاتر این دانشگاه برگزارکننده جشنواره است. به همین دلیل تصمیم گرفتیم جشنواره تخصصی تئاتر با سبک «بسیار دانشجویی» برگزار کنیم.

وی ادامه می دهد: یکی از مظاهر بارز این جریان، برگزاری نشست های تخصصی پیرامون مسائل روز جامعه نمایشی است. موضوعاتی مانند تئاتر دانشجویی چیست و قرار است چه کاری انجام دهد؟ نقش تئاتر در بحران های اجتماعی چیست؟ تفاوت تئاتر دانشجویی با تئاتر بدن چیست؟ آیا تئاتر جایگزین در جامعه امروز ایران یک ضرورت است یا یک توهم؟ برخلاف اکثر جشنواره‌ها، هنگام انتخاب داوران، افراد دارای سابقه کار را به عنوان دانشجو یا فارغ‌التحصیل موسسه آموزش عالی فردوس در نظر گرفتیم. به نظر من حداقل داوری در یک جشنواره دانشجویی باید کسانی باشند که تفکر دانشجویی را درک کنند تا از منظر تئاتر کلاسیک به آثار ارائه شده در جشنواره های مختلف یا حتی اجراهای عمومی نگاه نکنند.

ایده خلاقانه مهمتر از هر چیز دیگری است

به گفته فدایی، مهم ترین چیزی که این جشنواره روی آن تمرکز دارد، ایده خلاقانه است. او می گوید: ایده خلاقانه در این جشنواره حتی اگر متکی به عنصر بازیگری، کارگردانی یا حتی نمایش باشد، بیش از هر چیز ارزشمند است.

اولین دوره در سه بخش تئاتر، محیط زیست و نمایشنامه خوانی برگزار می شود و در مجموع 22 عنوان برگزیده ارائه می شود. مجموع جوایز 38 میلیون تومان است. این جشنواره کارگاه های آموزشی با حضور اساتید دانشگاه های تهران برگزار می کند. از آن جمله می توان به کارگاه طراحی تئاتر توسط مشام ناواریان، رئیس انجمن طراحان تئاتر و لباس و کارگاه نمایشنامه نویسی که توسط معین محب علیان، نمایشنامه نویس و مترجم سرشناس مشهدی برگزار شد، اشاره کرد.

معیاری برای استعدادهای جدید

محمد جهانبا، هنرمند سرشناس تئاتر مشهد، اکنون با سمت مدیر گروه ادبیات نمایشی مؤسسه آموزش عالی الفردوس، پیشنهاد راه اندازی جشنواره تخصصی در حوزه تئاتر برای دانشجویان دانشگاه را ارائه کرده است. رشته های مختلف به دانشگاه. مدیریت مؤسسه آموزش عالی فردوس پیشنهادی است که مورد استقبال رئیس مؤسسه و البته انجمن ادبیات نمایشی دانشگاه قرار گرفت. جهان با در این جشنواره با کنار «عضو شورای سیاستگذاری» حضور دارد.

وی در خصوص اینکه جشنواره قرار است چه دستاوردی داشته باشد، می گوید: یکی از مهمترین اهداف ما معرفی هنرجویان ادبیات نمایشی به بدنه تئاتر است. چرا که هنرمندان با دیدگاه های مختلف به تماشای اجراهای جشنواره خواهند پرداخت و با استعدادهای جوان آشنا خواهند شد. این دانش در درازمدت موثر بوده و باعث تشویق دانش آموزان خواهد شد.

به گفته این هنرمند، آسیبی که اکنون بیشتر هنرجویان هنرهای نمایشی با آن مواجه هستند این است که با وجود اینکه در محیط دانشگاه آموزش های مناسبی می بینند، نمی توانند وارد بدنه تئاتر شوند.

او می گوید: قبل از پایان تحصیل دانش آموز باید بتوانیم چندین پروژه را با او انجام دهیم تا اعتماد به نفس او افزایش یابد. جشنواره این فرصت را برای همه دانش آموزان جوان و جویای نام شهرستان ایجاد کرده است تا مهارت ها و استعدادهای خود را محک بزنند. ما می خواهیم مسیر دانشگاه را به مسیر عملکرد مرتبط کنیم. این ارتباط برای بسیاری از جوانان کار سختی است، زیرا در ابتدای راه نمی توانند گروهی تشکیل دهند.

وی اهمیت تحصیلات آکادمیک را نقطه قوتی برای فعالیت در هنرهای نمایشی می داند و می افزاید: یکی از بزرگترین نقاط ضعف هنرهای نمایشی ما متن نمایشنامه است و من خوشبین هستم که این مشکل در سطح وسیعی حل شود. میزان ورود دانشجویان ادبیات نمایشی به بدنه تئاتر مشهد؛ بنابراین باید به هنرجویان نمایش اعتماد به نفس داد.

آنها یاد می گیرند که این رشته را آموزش دهند، اما هیچ نیروی محرکه ای وجود ندارد که به آنها انگیزه و اعتماد به نفس بدهد. متاسفانه گاهی اوقات شرایط نامناسب حاکم بر تئاتر این ذهنیت را در بسیاری از جوانان ایجاد می کند که مشهد یک جزیره است و مردم نمی توانند به راحتی وارد آن شوند. تئاتر مشهد به شدت به هوای تازه نیاز دارد. ما باید جوانانی با تحصیلات عالی داشته باشیم که به دنبال کسب عنوان باشند و بتوانند این راه را قویتر از گذشته در کنار پیشکسوتان ادامه دهند.

رئیس موسسه آموزش عالی فردوس:
«اولین» فرصتی برای کشف هنرجویان تئاتر است

دکتر هاشم جلیلی، رئیس مؤسسه آموزش عالی فردوس، ضرورت تعامل دانشجویان مشهدی را از اهداف برگزاری اولین جشنواره تئاتر دانشجویی عنوان می کند و می گوید: به دنبال فراهم آوردن شرایط برای تعامل دانشجویان مشهدی های مختلف هستیم. دانشگاه ها

در چنین فرصت هایی هنرجویان می توانند با تجربیات تئاتر یکدیگر آشنا شوند، از این تجربیات استفاده کنند و همچنین از این طریق بر نقاط ضعف خود غلبه کنند. این یک فرصت بسیار ارزشمند برای دانشجویان رشته های مختلف است. برنامه ما این است که در آینده و پس از چند دوره جشنواره را در سطح کشور برگزار کنیم.

وی تاکید کرد که تئاتر مانند بسیاری از رشته های هنری در مشهد چندان مورد توجه قرار نمی گیرد. مؤسسه آموزش عالی فردوس دارای 2150 دانشجو است و 28 رشته از مقطع کاردانی تا کارشناسی ارشد به استثنای سه گرایش و بقیه رشته های هنر هستند. این موسسه از سال 1377 ادبیات نمایشی را به دوره های خود اضافه کرد.

جلیلی می گوید: بسیاری از رشته های فنی ارائه شده در این موسسه در هیچ یک از دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شرق کشور یافت نمی شود و برای پاسخگویی به نیاز علاقه مندان مشهد و استان ایجاد کردیم. مثلاً قبل از تأسیس ادبیات نمایشی در مؤسسه آموزش عالی فردوس، علاقه‌مندان به این رشته یا باید از علاقه خود دست می‌کشیدند یا برای ادامه تحصیل به استان‌های دیگر می‌رفتند. قصد داریم تا مهرماه سایر رشته های هنری از جمله فیلم را به گروه اضافه کنیم.