کشف ستاره‌ای با سرعت فوق‌العاده که شاید از کهکشان راه شیری خارج شود

ستاره شناسان می گویند یک جرم کیهانی غیرمعمول را کشف کرده اند که در کهکشان راه شیری با سرعتی حرکت می کند که احتمال می دهد از گرانش کهکشان فرار کند و به فضای بین کهکشانی برسد.

به گزارش ایتنا به نقل از روزنامه ایندیپندنت، دانشمندان می گویند در صورت تایید وجود این جرم با این ویژگی ها، این اولین “ستاره کم جرم و پرسرعت” خواهد بود. بر اساس تحقیقات ستاره شناسان، این کشف می تواند نقطه عطفی در شناخت ستاره های کم جرم و کمیاب باشد.

این ستاره که نام علمی CWISE J124909.08+362116.0 با نام اختصاری J1249+36 (J1249+36) دارد، در تحقیقی با هدف یافتن شواهدی مبنی بر وجود اجرام ناشناخته یا سیاره ای فرضی به نام “سیاره 9” کشف شد. در مناطقی از جهان منظومه شمسی فراتر از نپتون قرار داشت. در این پروژه، دانشمندان به دنبال الگوها و ناهنجاری‌ها در تصاویر و داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط مأموریت نقشه‌برداری مادون قرمز موسوم به WISE بودند.

این ماموریت نقشه‌برداری از آسمان را در طیف مادون قرمز بین سال‌های 2009 تا 2011 انجام داد، قبل از اینکه برای نظارت بر سیارک‌ها و دنباله‌دارهای نزدیک به زمین تغییر کاربری داد و در آگوست 2024 به طور کامل بازنشسته شد.

یکی از دلایلی که این ستاره توجه دانشمندان را به خود جلب کرده این است که این ستاره با سرعتی حدود 10 درصد سرعت نور در حال حرکت بوده است. پس از مشاهده اولیه، مشاهدات اضافی با استفاده از چندین تلسکوپ زمینی به تایید این کشف کمک کرد. این مشاهدات در نهایت نشان داد که این جرم با سرعتی در حال حرکت است که ممکن است آن را مجبور به ترک کهکشان راه شیری کند.

این ستاره کم جرم در ابتدا در هیچ کلاس شناخته شده ای از جرم قرار نمی گرفت، و باعث شد ستاره شناسان به این فکر کنند که آیا با یک ستاره کم جرم یا یک کوتوله قهوه ای مواجه شده اند.

کوتوله های قهوه ای اجرامی با جرم بیشتر از سیارات هستند، اما برای تبدیل شدن به یک ستاره کافی نیستند. بیش از 4000 ستاره کوتوله قهوه ای در پروژه های علمی دانشمندان کشف شده است، اما هیچ کدام با سرعت شگفت انگیزی مانند این ستاره جدید از کهکشان خارج نشده اند.

دو سناریو احتمالی
محققان بر این باورند که دو سناریو ممکن است که این ستاره را در مسیر فعلی خود قرار دهد. اولین احتمال این است که این ستاره با یک کوتوله سفید همراه بوده است. یک کوتوله سفید بقایای یک ستاره مرده است که سوخت هسته ای خود را از دست داده است. در این نوع سیستم های دوتایی، اگر دو ستاره نزدیک به هم باشند، کوتوله سفید ممکن است جرم ستاره همراه را جذب کند و در نهایت باعث انفجار نوا شود.

در این نوع انفجار ابرنواختر، کوتوله سفید به طور کامل از بین می رود و ستاره همراه از محدودیت های گرانش رها می شود و با همان سرعتی که در مدار بود، با اندکی افزایش سرعت بر اثر انفجار، به حرکت خود ادامه می دهد.

احتمال دوم این است که این ستاره در یک خوشه کروی قرار دارد که در آن گروهی از ستارگان نزدیک به هم قرار گرفته اند. ستاره شناسان می گویند که در مرکز چنین خوشه هایی، ممکن است سیاهچاله هایی با جرم های مختلف وجود داشته باشند که می توانند ستاره ها را به بیرون پرتاب کنند.

بر اساس این سناریو، یک برهمکنش پیچیده بین سه جرم کیهانی می تواند ستاره ای مانند این ستاره پرسرعت را از خوشه کروی بیرون بیاورد و آن را در مسیری مانند مسیری که اکنون می بینیم قرار دهد.

ستاره شناسان می گویند که این کشف می تواند افق های جدیدی را برای مطالعه ستارگان کم جرم در خوشه های ستاره ای باز کند. با ردیابی مسیر این ستاره و تعیین اینکه ممکن است از کدام خوشه آمده باشد، ستاره شناسان می توانند درباره شکل گیری و تکامل کهکشان ما اطلاعات بیشتری کسب کنند.

اکنون، دانشمندان امیدوارند با مطالعه ترکیب عناصر این ستاره، سرنخ های بیشتری در مورد چگونگی قرار دادن آن در این مسیر بیاموزند. به گفته آنها، انفجار کوتوله سفید می تواند عناصر سنگینی را ایجاد کند که ممکن است در اطراف این ستاره پرشتاب وجود داشته باشد. به همین ترتیب، ستارگان در خوشه های کروی در سرتاسر کهکشان راه شیری دارای الگوهای مشخصی از عناصر هستند که می توانند به عنوان شناسنامه برای مشخص کردن منشاء آنها عمل کنند.

این کشف در نهایت می تواند به درک بهتر ستارگان کم جرم و سرعت بالا که تحت شتاب های شدید قرار گرفته اند کمک کند و به دانشمندان اجازه دهد تا فرآیندهای پیچیده کیهانی را که این اجرام را در چنین مسیرهایی قرار می دهند، درک کنند.