کاج‌های غربزدگی یا بهانه‌های اندکی نشاط؟!

دخل و تصرفات فرهنگی با نشانه های ساده مانند نوعی پوشش یا گرایش به نوعی رفتار، همان نشانه هایی است که نشان دهنده وضعیت جدی تری در بطن جامعه است. چیزهایی که شما از آن عبور می کنید مانند رشد تومورهایی است که در نهایت منجر به بحرانی می شود که ما را همان چیزی که هستیم می سازد.

برنامه ریزی برای این موضوع به معنای ساختن دیوار و سدهای بزرگ به دور خود و جامعه مان نیست، بلکه شناخت ریشه ها و علل بروز چنین مواردی می تواند به درمان و تعامل مناسب حیاتی و فرهنگی جامعه کمک کند. مثال های زیادی وجود دارد که می توان بین آنها قرار داد، اما برخی از آنها آنقدر واضح هستند که کلاهبرداری هستند. کلیک قرمز برای نمادهای کریسمس و درختان کاخ تزئین شده.

موضوع ترجیح جامعه ایرانی به جشنواره های غربی موضوعی چند وجهی است که در برابر چشمان ما آشکار شده است. این بدان معنا نیست که جامعه ایران تنها جامعه اسلامی است که در آن چنین نمایشی دیده می شود، اما امارات نیز فضای متنوع و رنگارنگتری نسبت به برجسته ترین جشن غربی ها، یعنی کریسمس، به نمایش گذاشت. این وضعیت ممکن است با توجه به تعداد زیاد گردشگران در این کشور قابل قبول باشد. اما سوال اینجاست که در جامعه اسلامی ایرانی که تعداد گردشگران بسیار کمتر است، چرا درختان کاج کریسمس اینقدر بلند هستند؟

این موضوع از چند جهت قابل بررسی است; نخست، تقلیل موضوع نشاط اجتماعی به سوخت زندگی، زمینه را برای جستجوی هر بهانه ای برای شادی فراهم کرده است. آمارها حاکی از جایگاه پایین جامعه ایران در شاخص نشاط اجتماعی است و می توان گفت که مردم بی آنکه بدانند هر جشن و عید را بهانه ای برای برگزاری جشن می گیرند که همچون تسکین دهنده ای برای درمان درد کاهش نشاط اجتماعی است. .

از سوی دیگر، برگزاری چنین جشن هایی ممکن است نوعی چالش با وضعیت فرهنگی تلقی شود که اقدامی آگاهانه است، به این معنا که شهروندان به عمد کالاهایی را خریداری می کنند که نیازی به آن ندارند. این در شرایطی است که بسیاری از اقلام اعیاد ملی یا مذهبی به دلیل تورم، آگاهانه توسط خود مردم حذف شده است! به عبارت ساده تر، گاهی مردم حاضرند برای خرید درخت کریسمس پول بپردازند، اما به دلیل گرانی آجیل از خریدن آجیل در آستانه عید (نوروز) اجتناب می کنند.

شاید بتوان این گونه رفتارها را نوعی چشم در چشم و تلاش برای مدرنیته دانست. شاید جامعه ای که به دلیل بحران تحصیلی دچار مشکلات هویتی است، خرید درخت کریسمس را نمادی از مدرنیته و تجمل گرایی بداند و هزینه آن را بپردازد. بر اساس قانون عرضه و تقاضا، با گسترش چنین وضعیتی، اقتصاد نیز درگیر می شود و فروشندگان تمایل بیشتری به عرضه ژتون های غیرملی و مذهبی دارند، چرخه ای که ادامه خواهد داشت.

باید تاکید کرد که تعامل فرهنگ‌های مختلف و تجلیل از ادیان دیگر بسیار مهم است، اما آنچه در اینجا چالش ایجاد می‌کند ضربه‌های ملایمی است که این گونه رفتارها به پیکره هویتی شکننده ما وارد می‌کند. رویدادهای اقتصادی مانند جمعه سیاه را به لیست اضافه کنید. زیرا مد منجر به رونق در شرایطی شده است که بازارهای ما نیز بدون اطلاع از دلایل عرضه فروش با موضوع جمعه سیاه، از آن تقلید می کنند.

در نهایت، تبیین دلایل گرایش به رفتارهای غیر میهنی و برگزاری جشن در بین مردم کشورمان باید حائز اهمیت باشد، زیرا هنوز مشخص نیست که آیا این موضوع ریشه در بحران های هویتی و فرهنگی دارد یا بهانه ای برای عده ای معدود است. شاد!