برای اطلاع رسانی شهرآرانیوزچند روزی است که خبر افتتاحیه جشنواره تئاتر «فجر» در مشهد به گوش می رسد. حسین مثقرانی، مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز با تایید این خبر گفت: جزئیات بیشتر از نحوه برگزاری و برنامه های این جشنواره به زودی اعلام می شود. این خبر در نگاه اول فرصتی برای این شهر فرهنگی به نظر می رسد. اما این تصمیم زمانی اعلام شد که همین چند هفته پیش هیچ یک از آثار رضوی از مشهد و خراسان نتوانستند وارد بخش مسابقه این جشنواره شوند. این اتفاق باعث نارضایتی و نارضایتی بسیاری از هنرمندان تئاتر مشهد شد. حال این سوال مطرح می شود که آیا برگزاری مراسم افتتاحیه در مشهد نوعی مماشات با هنرمندان این شهر است؟ یا اینکه این مراسم تنها با حمایت مالی مسئولین کشوری این شهر برگزار می شود؟ از طرفی آیا این اتفاق می تواند برای هنر تئاتر مشهد چیزی به ارمغان بیاورد یا صرفاً یک اتفاق نمادین و بی اثر خواهد بود؟ برای یافتن پاسخ این پرسش ها با برخی از بازیگران و فعالان تئاتر مشهد به گفت وگو نشستیم. تحلیل ها و نظرات آنها تصویری از نگاه انتقادی به این تصمیم و مشکلات تئاتر این شهر ارائه می دهد که در ادامه می خوانید.
لزوم انجام اقدامات زیربنایی به جای قناعت
علیحاتمی نژاد کارگردان و نمایشنامه نویس از نگاه سطحی به چنین تصمیماتی انتقاد می کند و می گوید: صحبت از افتتاحیه جشنواره در مشهد شوخی است. در واقع هیچ چیزی از این اتفاق عایدی نمی شود و از طرفی هیچ اتفاقی برای تغییر وضعیت کلی نمی افتد.
وی با اشاره به اهمیت اقدامات زیربنایی در حوزه تئاتر می گوید: در صورت انجام چنین برنامه ای باید با دستاوردهای ملموس و زیرساختی همراه باشد. حداقل می توان انتظار داشت که از این فرصت برای دریافت وام های بیشتر به شهر یا حتی بودجه کلان از وزارتخانه استفاده شود. وگرنه این اثر تنها یک تسکین سطحی به نظر می رسد که تغییری در وضعیت تئاتر مشهد ایجاد نمی کند.
این کارگردان تئاتر در پایان به لزوم نگاه مثبت و تصمیم گیری های بلندمدت اشاره کرد و تصریح کرد: در صورت انجام چنین معاملاتی، دوستان مسئول در مقابل باید کارهای جدی و دائمی انجام دهند. وگرنه این گونه بحث ها شوخی بیش نیست.
هزینه ها به جای هنرمندان صرف تبلیغات می شود
عباس جانفدا بازیگر تئاتر با تاکید بر هزینه های مرتبط با این اتفاق می گوید: هزینه احتمالی که استاندار برای افتتاحیه در نظر گرفت اگر برای حمایت از تئاتر مشهد استفاده می شد تاثیر بسیار بیشتری داشت. این افتتاحیه بدون حضور هنرمندان مشهدی چه سودی می تواند برای تئاتر این شهر داشته باشد؟ همه چیز از تهران طراحی شده و فقط پول جیب صنعتگران منطقه خرج یک اتفاق بی نتیجه می شود.
وی همچنین با اشاره به حضور برجسته هنرمندان مشهدی در جشنواره امسال تصریح می کند: خراسان رضوی کمترین حضور را در جشنواره امسال داشته که دلیل آن سوء مدیریت است. مدیرعامل ارشاد در حال تغییر بود و انگیزه ای برای پیگیری نداشت. از سوی دیگر اتحادیه هنری منطقه نیز در دفاع از حقوق هنرمندان ضعیف عمل کرده است. این کم تحرکی باعث کاهش تعداد نمایندگان مشهد در جشنواره شد.
این بازیگر تئاتر از مشارکت بازیگران در تصمیم گیری انتقاد می کند و توضیح می دهد: قبل از تصمیم گیری بهتر است نظر بازیگران تئاتر را جویا شوید. نمایندگان هنرمندان در جلسه تصمیم گیری شرکت نکردند و کسی از آنها نظر نخواست. برگزاری این افتتاحیه نه تنها هزینه بر است، بلکه بدون حضور هنرمندان مشهدی چیزی برای تئاتر این شهر نخواهد داشت.
بودجه کلان برای یک مراسم بی نتیجه؟
کیوان صباغ مدیر تماشاخانه در واکنش به این اتفاق معتقد است این افتتاحیه به دلیل غیبت دو هفته اخیر و درج نشدن آثارشان به منظور دلجویی از هنرمندان خراسان برگزار نمی شود. در جشنواره فجر
وی با اشاره به نقش منابع مالی مشهد در برگزاری این مراسم می گوید: به نظر من دلیل اصلی این تصمیم منابع مالی یا قول های مالی است. اتفاقا بودجه ای که برای این مراسم صرف می شود اگر در اختیار تئاتر این شهر قرار گیرد می تواند در پیشرفت و کیفیت این هنر تاثیر جدی داشته باشد. حتی با این مبلغ هم می توان مشکلات زیرساختی مانند نجات شهرداری مشهد را حل کرد.
وی از هزینه های این افتتاحیه انتقاد می کند و تاکید می کند: افتتاحیه جشنواره فجر در مشهد برگزار می شود، چیزی برای تئاتر مشهد به ارمغان نمی آورد. این مراسم تنها یک اقدام نمادین است که معمولاً حتی در تهران هم با استقبال خوبی مواجه نمی شود. هزینه هنگفتی که صرف این مراسم شد می توانست برای رفع مشکلات هنری و زیرساختی شهر صرف شود.
این کارگردان تئاتر همچنین از سیاست های جشنواره فجر در انتخاب آثار انتقاد کرد و گفت: حوزه انتخاب جشنواره همیشه بر اساس استانداردهای خودش کار می کند. آثاری که وارد جشنواره می شوند بیشتر متعلق به گروه های تخصصی تهران است. این در حالی است که بسیاری از شهرها از جمله مشهد فرصت حضور در آن را ندارند. اگر بودجه این افتتاحیه صرف اجراهای محلی می شد، نتیجه بهتری برای هنر تئاتر مشهد داشت.
صباغ در پایان توضیح می دهد: این افتتاحیه تنها یک مراسم چند ساعته است که به سرعت به پایان می رسد و تاثیری در تاریخ تئاتر مشهد نخواهد داشت. امیدوارم مسئولان به جای پرداخت هزینه برای چنین رویدادهایی به فکر حمایت از هنرمندان و زیرساخت های هنری باشند.
هنرمندان مشهدی در این برنامه در اولویت نیستند
محمدجهانپا بازیگر تئاتر با انتقاد از وضعیت موجود می گوید: هنرمندان مشهدی برای مسئولان مهم نیستند. ظاهراً منابع مالی مشهد برای جشنواره فجر مهم است نه هنرمندان. به نظر می رسد این اقدام بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته باشد تا اقدامی جدی برای اعتلای تئاتر مشهد.
وی توضیح می دهد: به جای این بودجه ها می شد برای یک مراسم نمادین اما برای رفع مشکلات مالی و فنی تئاتر مشهد استفاده کرد. این پول را می توان به پروژه های واقعی و مفیدی اختصاص داد که در آینده تاثیر بیشتری در ارتقای تئاتر مشهد خواهد داشت.
این بازیگر تئاتر از فرماندار مشهد و دیگر مسئولان فرهنگی منطقه نیز گلایه می کند: اگر تصمیمی می گیرد که مستقیماً با هنر و فرهنگ این شهر ارتباط دارد با هنرمندان مشورت کند. برای برگزاری مراسم افتتاحیه جشنواره در مشهد باید برای 200 نفر از هنرمندان و کارکنان جشنواره مسکن و حمل و نقل فراهم شود که این امر می تواند بخشی از مشکلات مالی و کمبود جا و دیگر مسائلی را که اهالی تماشاخانه دارند حل کند. مبتلا به
وی در پایان ادامه می دهد: مشهد شهری نیست که بخواهد در سایه جشنواره های تبلیغاتی شناخته شود. در این شهر باید به مسائل اساسی تئاتر و فرهنگ توجه شود نه برگزاری مراسم نمادین.
افتتاحیه جشنواره تئاتر «فجر» در مشهد اگرچه رویدادی خاص و قابل توجه به نظر می رسد، اما واکنش های متفاوتی از سوی هنرمندان این شهر به همراه داشته است. برخی آن را فرصتی برای دیدن ظرفیت های فرهنگی مشهد می دانند و مدعی هستند این تصمیم بدون مشارکت واقعی هنرمندان این شهر گرفته شده است. در نهایت آنچه مهم به نظر می رسد توجه به مطالبات و نیازهای واقعی تئاتر مشهد است که فراتر از مراسم نمادین و موقت نیازمند اقدامات پایدار و زیربنایی است.
مطالب مرتبط
آسمان ۲۷ دی را از دست ندهید | مریخ در نزدیکترین حالت خود به زمین
بارش برف و باران در برخی از جادههای خراسان رضوی (۲۵دی ۱۴۰۳)
وزیر خارجه کانادا: تهدیدات ترامپ را بیپاسخ نمیگذاریم