مغزحداقل سه نسخه از هر خاطره‌ را ذخیره می‌کند

دانشمندان قبلاً معتقد بودند که انعطاف پذیری حافظه نتیجه تغییرات در سلول های مغز و رمزگذاری حافظه است. آنها فکر می کردند مغز فقط یک نسخه از خاطرات را ذخیره می کند، اما تحقیقات جدید این موضوع را زیر سوال می برد.

در مطالعه جدیدی که در 16 آگوست در مجله Science منتشر شد، دانشمندان دریافتند که مغز جوندگان حداقل سه نسخه از یک حافظه خاص را ذخیره می کند و آن را در چندین قسمت از مغز رمزگذاری می کند. گروه های مختلف نورون در هیپوکامپ، ناحیه ای از مغز که برای یادگیری و حافظه مهم است، این رونوشت ها را رمزگذاری می کنند. این نسخه ها از نظر تاریخ ایجاد، مدت زمان ماندگاری و نحوه تغییر آنها در طول زمان متفاوت هستند.

بر اساس تحقیقات دانشمندان، زمانی که موش ها خاطرات جدید را رمزگذاری می کنند، ابتدا نورون های به اصطلاح «اولیه» را می سازند. این نورون‌ها نسخه طولانی‌مدتی از حافظه ایجاد می‌کنند که در ابتدا ضعیف است، اما با گذشت زمان قوی‌تر می‌شود. سپس نورون های «واسطه» می آیند که از ابتدا پایدارتر هستند و به دنبال آن نورون های «تأخر» قرار می گیرند که نسخه های بسیار قوی حافظه را از ابتدا رمزگذاری می کنند. با این حال، این قدرت به مرور زمان از بین می رود.

محققان با بررسی فعالیت گروه‌های مختلف نورون‌ها در هیپوکامپ موش‌هایی که فعالیت‌های مرتبط با حافظه را انجام می‌دادند، به این نتیجه رسیدند. در این مطالعه، محققان فرآیند یادگیری در موش ها را برای جلوگیری از موقعیت های مضر بررسی کردند. به این ترتیب، موش‌ها یاد گرفتند که چگونه از موقعیت‌های بالقوه خطرناک، مانند شوک الکتریکی به پاها، قبل از وقوع دوباره اجتناب کنند.

به گفته نویسندگان این مطالعه، نحوه شلیک سه گروه نورون در زمان های مختلف ممکن است توضیح دهد که مغز چگونه خاطرات را در طول زمان سازماندهی می کند. فلاویو دوناتو، استادیار عصب‌بیولوژی در دانشگاه بازل در سوئیس، به LiveScience گفت که چگونه نورون‌ها با یکدیگر تعامل دارند، هنوز مشخص نیست.

گروه تحقیقاتی دریافتند که حافظه‌های ذخیره‌شده توسط نورون‌های «تأخر» انعطاف‌پذیرتر از خاطرات ذخیره‌شده توسط نورون‌های «اولیه» هستند. این نشان می‌دهد که در اوایل شکل‌گیری حافظه، زمانی که اولین نورون‌ها تولید می‌شوند، اطلاعات ذخیره‌شده در طول زمان نسبتاً پایدار می‌مانند، در حالی که حافظه‌های ذخیره‌شده بعداً به راحتی توسط اطلاعات جدید تحریف می‌شوند.

دوناتو می گوید که اگر همین پدیده در مورد انسان نیز صدق کند، این یافته ها می تواند به درمان برخی اختلالات کمک کند. به عنوان مثال، در اختلال استرس پس از سانحه یا PTSD، افراد فلاش بک های مزاحم، خاطرات ناخواسته و آسیب زا از یک رویداد آسیب زا را تجربه می کنند. از سوی دیگر، در افراد مبتلا به زوال عقل، نورون‌های «اولیه» را می‌توان با کمک داروها برای ذخیره خاطرات به طور دائم و ایمن تقویت کرد. دوناتو می‌گوید این نوع درمان با انتخاب نوع نورون مسئول ذخیره‌سازی خاطرات، نحوه عملکرد حافظه را تغییر می‌دهد.