سهم ناچیز شهرداری مشهد از مالیات بر ارزش افزوده | خیر دولت به مشهد نرسید

به گزارش یستا; شهرداری ها مهم ترین نهادهای عمومی کشور هستند که وظایف زیادی را بر عهده دارند و همچنین بخش مهمی از منابع بخش عمومی را در اختیار دارند. کل بودجه پنج شهر پرجمعیت ایران در سال 1402 یعنی تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و تبریز بالغ بر 8 درصد بودجه عمومی دولت است. این عدد به ظاهر ساده بیانگر آن است که هرگونه عدم تعادل، نقص یا عدم تعادل در بودجه این نهاد که بیش از هر سازمان دیگری به طور مستقیم با مردم در ارتباط است، می تواند موجب آسیب دولت و زیر پا گذاشتن وظایف محلی خود شود.

به همین دلیل در سال های اخیر هم مجلس و هم دولت نسبت به گذشته بودجه شهرهای بزرگ را با دقت بیشتری بررسی و پیگیری کرده اند و اکنون مرکز پژوهش های شورای اسلامی بودجه سال گذشته پنج شهر مهم کشور را بررسی کرده است. شهرهای پرجمعیت در آخرین گزارش خود. این گزارش حاوی اطلاعات جالبی از وضعیت بودجه این شهرهای بزرگ است، از سهم 30 درصدی استقراض و 46 درصد درآمد در تامین منابع بودجه عمومی شهرداری مشهد گرفته تا کمک های ناچیز دولت به شهرداری های شهرهای بزرگ. .

شهرهای بزرگ چگونه انتخاب می شوند؟

برای اینکه بتوانیم تصویر بهتری از بودجه کلانشهرهای کشور داشته باشیم، ابتدا باید به این سوال بپردازیم که معیار و معیارهای اضافه شدن یک شهر به فهرست کلانشهرها چیست؟ با وجود فهرست طولانی معیارهای انتخاب یک شهر بزرگ، جمعیت هنوز اولین و مهمترین شاخص برای یک شهر است که در لیست شهرهای بزرگ قرار می گیرد. شورای عالی معماری و شهرسازی در سال 1387 اعلام کرد که محدوده شهری، شهرها و مجموعه های شهری با جمعیت بیش از یک میلیون نفر در شهر مرکزی است.

بر اساس این معیار هشت شهر ایران کلانشهر محسوب می شوند که از این تعداد پنج شهر تهران، مشهد، اصفهان، تبریز و شیراز پرجمعیت ترین شهرهای کشور هستند و به دلیل این جمعیت و حجم کار زیاد، دارای بودجه بیشتر نسبت به سایر شهرها به همین دلیل و البته تاثیر رویدادهای مالی این پنج شهر بر دیگر ابعاد حکمرانی، مرکز پژوهش های شورای اسلامی به بررسی بودجه آنها رفت.

آیا بودجه متعادل است؟

کاهش تعارضات و تعادل بخشی به بودجه یکی از کشمکش های همیشگی مدیریت شهری است و به ندرت پیش می آید که شهرداری ها و شوراهای شهر در این زمینه استدلالی نداشته باشند. بر اساس گزارش مرکز پژوهش های شورای اسلامی، تراز عملیاتی یعنی درآمد و هزینه در 5 شهرداری کشور مثبت است که اصفهان با 45 درصد بیشترین تراز عملیاتی و مشهد با 19 درصد کمترین تراز عملیاتی را دارند. تعادل

در تراز سرمایه بخشی مربوط به واگذاری و فروش املاک به ویژه املاک شهرداری و بخشی دیگر تملک دارایی های سرمایه ای است و تراز کل شهرها منفی است و اصفهان با 55 تراز منفی بیشترین تراز را دارد. درصد و مشهد با 29 درصد کمترین درصد را دارد. شایان ذکر است که تملک دارایی های سرمایه ای در شهرداری ها منجر به اجرای پروژه های عمرانی و افزایش سرمایه فیزیکی متعلق به شهرداری می شود.

یکی از مهم ترین بخش هایی که باید در بودجه شهرداری متعادل شود، مانده مربوط به دارایی های مالی است که از طریق دریافت وام، انتشار اوراق قرضه و فروش سهام شرکت های متعلق به شهرداری ها و … طبقه بندی می شود و این هنر مدیریت شهرداری است. که مانده های سند بودجه را بدون افزایش بدهی کنترل می کند و موجودی در این قسمت باید صفر باشد.

تهران، تبریز و شیراز تا حدودی در این بخش موفق هستند و حداقل توانسته اند بودجه را طوری تنظیم کنند که سطح بدهی افزایش نیابد، اما نسبت دارایی های مالی در مشهد و اصفهان به ترتیب 10 و 11 درصد است. مثبت بودن این تراز نشان می دهد که مدیریت شهری در این دو شهر بیش از میزان بدهی وام گرفته و احتمالاً بخش زیادی از اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای را از طریق واگذاری دارایی های مالی به دست آورده است.

بودجه شهر در سال 1402 چقدر بود؟

کل بودجه پنج شهر تهران، مشهد، اصفهان، تبریز و شیراز مجموعا 198 هزار میلیارد تومان است که 94 هزار و 500 میلیارد تومان سهم شهرداری تهران و 40 هزار میلیارد تومان سهم شهرداری تهران است. بودجه مشهد. شهرداری
22 هزار و 300 میلیارد تومان از این تعداد متعلق به شهرداری اصفهان است و شهرهای تبریز و شیراز نیز در سال گذشته به ترتیب 17 هزار میلیارد و 23 هزار میلیارد بودجه مصوب و محقق کردند.

ارقام و بودجه کلان شهرها نشان می دهد که تهران چهار برابر سایر شهرها بودجه مصوب دارد و بودجه مصوب شورای شهر مشهد برای شهرداری بیش از دو برابر سه شهر دیگر است که البته به این موضوع مربوط می شود. حجم پروژه ها، رویه ها و اتفاقاتی که در شهری مانند مشهد رخ می دهد، بنابراین تصویب بودجه 40 هزار میلیارد تومانی و اجرای آن دور از ذهن نیست.

اگر بخواهیم اندازه و ابعاد بودجه این شهرهای بزرگ را دقیقتر درک کنیم، باید آن را با بودجه عمومی دولت مقایسه کنیم و متوجه شویم که بودجه عمومی شهرداری های این پنج شهر بزرگ تقریباً 8.2 است. یک دهم بودجه عمومی دولت نسبت به سال گذشته حدود 1 درصد رشد داشته که البته با رکورد ثبت شده در نهم و هشتم سال 1398 فاصله زیادی دارد.

منابع بودجه شهرداری از کجا تامین شده است؟

درآمد و منابع حاصل از واگذاری دارایی های سرمایه ای و منابع حاصل از واگذاری دارایی های مالی تنها منابع تامین کننده بودجه عمومی مدیریت شهری است. در بودجه سال 1402 هجری شمسی برای پنج شهر بزرگ که گزارش بررسی آن توسط مرکز پژوهش های شورای اسلامی منتشر شده است، درآمد بخش عمده منابع بودجه عمومی شهرداری ها را تشکیل می دهد.

بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های شورا، ۸۴ درصد منابع بودجه عمومی شهرداری تهران از محل درآمدها تامین می‌شود و پس از این شهر، اصفهان دومین شهری است که ۷۱ درصد منابع بودجه خود را از درآمدها تامین می‌کند. تبریز و شیراز به ترتیب با 65 و 57 درصد در رده های بعدی قرار دارند. این در حالی است که از 100 درصد منابع بودجه عمومی شهرداری مشهد، تنها 46 درصد به درآمدها اختصاص دارد که کمترین رقم در بین شهرهای بزرگ این فهرست است.

دومین موردی که بودجه عمومی مدیریت شهری را تامین می کند، واگذاری دارایی های سرمایه ای یعنی فروش املاک، تسهیلات و … است که در اختیار شهرداری هاست. تبریز و شیراز رکوردار اعتبارات دولتی در این بخش هستند و مشهد در رتبه سوم قرار دارد. خسیس ترین شهرداری ها در واگذاری دارایی های سرمایه ای اصفهان و تهران هستند و مشخص است که مدیریت شهری در این دو شهر چندان به این موضوع توجه نکرده است.

اما روش های استقراض مانند وام، صدور اوراق مشارکت، مشارکت یا واگذاری دارایی های مالی یکی دیگر از منابع تامین مالی بودجه عمومی شهرداری ها است که معمولا شهرداری ها به دلیل بدهکار بودن به این موضوع مراجعه نمی کنند، مگر اینکه مجبور به انجام آن شوند. انجام دهید. در این صورت تهران و تبریز با نسبت وام گیری کمتر از 10 درصد پیشتاز شهرداری های شهری هستند و شیراز و اصفهان با نسبت وام گیری 15 و 16 درصد پس از این دو شهر در رتبه های بعدی قرار دارند. شهرداری مشهد در این زمینه رکورددار است چرا که نزدیک به 30 درصد از بودجه عمومی شهرداری مشهد در سال گذشته از طریق انتقال دارایی های مالی یا استقراض تامین شده است.

وام یا اوراق قرضه؟

تنها راه صرفه جویی شهرداری ها از طریق انتقال دارایی های مالی از طریق وام و انتشار اوراق قرضه است. از 30 درصد سهم واگذاری دارایی های مالی شهرداری مشهد، 8 درصد متعلق به اوراق مشارکت و 22 درصد نیز سهم وام های اخذ شده شهرداری مشهد از بانک های مختلف است. شهرداری تهران که تنها 7 درصد از بودجه عمومی خود را از محل واگذاری دارایی های مالی تامین می کند، تنها یک درصد در این وام سهم دارد و 6 درصد مابقی را اوراق مشارکت پر می کند.

آیا فروش ملک سودآور است؟

شهرداری ها در تحویل دارایی های سرمایه ای یا متکی به فروش اموال منقول و غیرمنقول هستند و یا از محل ماده 101 قانون شهرداری و غیره درآمد کسب می کنند. اما فروش اموال غیرمنقول آسان‌ترین راه برای شهرداری‌ها است و به استثنای تهران که 88 درصد دارایی‌های سرمایه‌ای در آن جابه‌جا شد، مشهد و اصفهان تقریباً در تمام منابع حاصل از واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای صرفه‌جویی کرده‌اند. فروش از اموال غیر منقول. این رقم برای شهرداری شیراز 63 درصد بوده است که 33 درصد دیگر از محل فروش سرقفلی تامین شده است. از درآمد ماده 101 قانون شهرداری.

دولت چقدر به شهرداری ها می دهد؟

مالیات های مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده و کمک های بلاعوض توسط دولت و نهادهای دولتی تنها منابعی است که دولت در اختیار شهرداری ها قرار می دهد. در بین شهرهای بزرگ، اصفهان رتبه اول دریافت مالیات بر ارزش افزوده را دارد و از کل منابع عمومی آلبوم بودجه این شهر 25 درصد سهم دارد.

تهران با 20 درصد سهم در رتبه بعدی قرار دارد و حدود 15 درصد از کل منابع عمومی بودجه تبریز ناشی از درآمد مالیات بر ارزش افزوده است. مشهد و شیراز تقریباً به این میزان مالیات بر ارزش افزوده تقسیم نمی کنند، در مشهد این رقم 10 درصد کل منابع عمومی و در شیراز فقط 5 درصد است!

با همه این اوصاف، مشهد از نظر کمک های دولتی و ارگان های دولتی از سایر شهرهای بزرگ پیشرفته تر است و پس از مشهد، شیراز بیشترین کمک را از کل منابع عمومی این شهر به خود اختصاص داده است دولت، پس از آن در همه از تبریز و اصفهان مستقر است. نکته جالب این بخش، کمک تقریباً ناموجود دولت به شهرداری تهران است که مطلقاً جایی در منابع عمومی این شهر ندارد!

در مجموع دولت کمتر از 30 درصد از قانون مالیات بر ارزش افزوده را به شهرداری های این پنج شهر پرداخت و حدود 32 هزار میلیارد تومان وام به آنها اعطا کرد و کمک های دولتی در مجموع کمتر از 5 درصد است که این ارقام حاکی از آن است. که شهرداری ها در شهرهای بزرگ نسبت به دولت از استقلال مالی برخوردارند.