حق را بشناس تا اهل آن‌ را بشناسی

به گزارش سایت جهان نیوز ، شناخت حق از باطل در هر زمینه ای به ویژه عرصه سیاسی، نیاز هر انسانی برای رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی است. در طول تاریخ بشریت، کسانی که هوای روح را ملاک و ملاک انتخاب خود قرار دادند، حقیقت را نشناختند و در گرداب وسوسه های عمیق غوطه ور شدند، اما کسانی که معیار شناخت حقیقت را تعالیم خداوند قرار دادند. و دین و باطل را از حق به خوبی تشخیص داد، دعا کرد و نام آنها به عنوان اهل تقوا در تاریخ ماندگار شد.

در جنگ جمل می خوانیم که دو مرد بزرگ از اصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم یعنی طلحه و زبیر و بالاتر از آن عایشه همسر رسول خدا صف کشیده اند. با نیروهای خود در مقابل ارتش. امیرالمؤمنین علیه السلام جرقه این نزاع بزرگ را زد. او همان امامی است که فتنه گران بارها از زبان پیامبرشان شنیدند که می فرمود:علی با حق است و حق با علی استعلی حق است و حق با علی است، به هر حال حضور این سران لشکر اسلام در کنار همسر پیامبر(ص) بسیاری از مردم را نسبت به علم حق دچار تردید کرد و در میان آنها شخصی به نام الحارث بود. حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) را خطاب قرار داد و گفت: آیا می بینی که من صاحبان شتران را گمراه می کنم؟ و به همین دلیل گیج و گیج بودی.

حق را نشناختی تا اهل حق را بشناسی و باطل را نشناختی تا بدانی چه کسانی راه باطل را می روند. تو حقیقت را نمی دانستی، پس نمی دانستی چه کسی آن را به تو داده است. [أَهْلَهُ]من نمی دانستم چه چیزی دروغ است، بنابراین می دانستم چه کسی آن را به من داده است. حارث گفت: من و سعد بن مالک و عبدالله بن عمر ایستادیم. علی (علیه السلام) فرمود: سعد بن مالک و عبدالله بن عمر از حق حمایت نکردند و باطل را سرکوب نکردند. یا در تعبیر دیگری داریم که “حقیقت را مردم نمی دانند، حقیقت را قوم خدا می دانند.«حقیقت را مردم نمی شناسند تا اهل آن را بشناسند».دین خدا را مردان تعریف نمی کنند، بلکه با نشانه حق و نشانه به نشانه تعریف می شود.; دین خدا با شخصیت ها تعریف نمی شود، بلکه معیار و نشانه حقیقت است. پس حق را بشناسید تا اهل آن را بشناسی» (الامالی، مفید، ص 5).

آنچه امیرالمؤمنین علیه السلام می خواست بیان کند این است که مردم، حتی با بهترین سوابق، ملاک شناخت حق نباشند، زیرا ملاک حق، دین خدا و علم به حق است. حقیقت. نیاز به تفکر و تأمل دارد. بنابراین باید شخصیت و عقاید آنها را با معیارهای حقیقت و واقعیت سنجید. بنابراین هیچ شخصیت، اندیشه، جمعیت و جامعه ای برابر با حقیقت و معیار حقیقت نیست. بلکه امام (علیه السلام) به یک قاعده کلی و مهم اشاره می کند و می فرماید: راه صحیح این است که اول حق را بشناسی و آن را معیار قرار دهی. هر که نزد او بیاید باید او را بشناسد، خواه برجسته باشد یا ناشناس. من هم باطل را خوب می شناسم و طرفداران باطل هم این را می دانند، چه شخصیت های برجسته و چه مردم عادی. اشاره به این که به طلحه و زبیر که از اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بودند و در پای آن حضرت روزی جهاد و ایثار داشتند، نگاه کردی و به آن حضرت نیز نگاه کردی. همسر پیامبر و حق و باطل را در معیارهای خود قرار دادند و این اشتباه بزرگ شماست.

معیارهای تشخیص حق و باطل
اما اگر نگاهی به همین صحنه جنگ جمیل بیندازیم، معیارهای درست و نادرست را تشخیص می دهیم. امیرالمؤمنین علیه السلام در زمان حکومت خود و در خطبه های خود به نام شقشقیه از این دسته از استثمارگران یاد کرده و می فرماید:وقتى دستور داد که گروه تمام شود و بقیه، گویى کلام خدا را نشنیده بودند.«؛ یعنی وقتی به خلافت قیام کردم، برخی از قبایل بیعت را شکستند، برخی از دین خارج شدند و برخی از اول قیام کردند، گویا سخنان خداوند متعال را نشنیده بودند که می فرماید. : همانا ما دنیا را برای کسانی قرار دادیم که در روی زمین خواهان سربلندی نبودند و فساد نکردند و عاقبت کار برای دینداران بود. امیرالمؤمنین علیه السلام به سه دشمن اصلی آنان اشاره می کند که عبارتند از نکتی (اصحاب جمل)، مرقین (خوارج) و قاسطین (اصحاب معاویه در صفین). از جمال‌ها که به نکتن نیز معروفند، قبیله‌ای که «پیمان شکستند» و علیه جانشین خدا، علی (علیه‌السلام) قیام کردند.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در آیه ای که امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند، سه ویژگی مشترک این سه فرقه را بیان فرموده اند که عبارتند از:برتری“و”فساد فی الارض“و”دلبستگی به دنیابا کم توجهی به سران این فتنه، به راحتی می توان فهمید که آنچه باعث شکل گیری ستون ها در پیشگاه خلیفه الله شده، اسراف در بیت المال و جابجایی به سمت طبقه اشراف است از فتنه‌ها، چون ادعا می‌کردند شاهزادگان رسول گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) هستند، نسبت به سایر مسلمانان سهم زیادی از امام (علیه‌السلام) می‌خواستند همین موضوع و گفت:آری به خدا می شنوند و می شنوند، اما حال دنیا در چشم و کاغذشان الاغ وحشی است.; آری، خدا را شنیدند و دانستند. پس دنیا در نظر آنان زیبا شد و زینت آن بر آنان ظاهر شد.»

نتیجه این است که انسان باید معیارهای حق را بشناسد و هیچ معیاری بالاتر از معارف قرآن و سیره معصومین علیهم السلام نیست. یکی از معیارهایی که به انسان کمک می کند حقیقت را بشناسد، شناخت افراد و گروه هایی است که خود را طرفدار حقیقت می دانند. در زمان ما به دلیل وجود ابزارهای رسانه ای، رسیدن به معیارهای حقیقت آسان شده است. اگر در گذشته سوابق افراد در تاریخ دفن می شد، اکنون می توان سوابق افراد و گروه های مختلف را در فضای اینترنت جستجو کرد و افکار آنها را تحلیل کرد.

———————–
منابع:
شرح نهج البلاغه آیت الله مکارم شیرازی (پیام امام امیرالمومنین علیه السلام)