خورشید فراوان ترین منبع پرتو فرابنفش در محیط ما است. امواج خورشیدی شامل نور مرئی، گرما و تابش فرابنفش است. همانطور که نور مرئی از رنگ های مختلفی تشکیل شده است که در رنگین کمان ظاهر می شوند، طیف UV نیز به سه ناحیه UVA، UVB و UVC تقسیم می شود. هنگامی که نور خورشید از جو عبور می کند، تمام UVC و بیشتر UVB توسط ازن، بخار آب، اکسیژن و دی اکسید کربن جذب می شوند. UVA به طور قابل توجهی توسط جو فیلتر نمی شود.
آیا بین تخریب (تخریب) لایه اوزون و اشعه ماوراء بنفش رابطه وجود دارد؟
طبق گفته سازمان بهداشت جهانی، ازن به طور خاص و موثری اشعه ماوراء بنفش را جذب می کند. با نازک شدن لایه اوزون، فعالیت فیلتر محافظ اتمسفر به تدریج کاهش می یابد. در نتیجه افراد و محیط در معرض سطوح بالاتری از اشعه ماوراء بنفش به ویژه UVB قرار می گیرند. تخریب لایه ازن به دلیل مواد شیمیایی ساخته شده توسط انسان که در اتمسفر آزاد می شوند ایجاد می شود و تا زمانی که استفاده از ترکیبات کلر و برم به میزان قابل توجهی کاهش یابد ادامه خواهد داشت. توافقات بین المللی به ویژه پروتکل مونترال به تدریج موفق به حذف تولید مواد تخریب کننده لایه اوزون می شود. با این حال، عمر طولانی مواد شیمیایی که قبلاً در اتمسفر آزاد شدهاند به این معنی است که مشکلات تخریب لایه لایه ازن برای سالها ادامه خواهد داشت. انتظار نمی رود سطح ازن تا سال 2050 به طور کامل بازیابی شود.
بروز انواع مختلف سرطان پوست در دهه های گذشته به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. برخی از افراد ادعا می کنند که این به دلیل تخریب لایه لایه لایه لایه لایه لایه لایه اوزون و افزایش قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش است. با این حال، اکنون بیشتر شواهد نشان می دهد که علت اصلی افزایش نرخ سرطان، تغییر رفتار است، نه تخریب لایه لایه اوزون.
فعالیت های خارج از منزل و تغییر عادات برنزه شدن در برابر آفتاب اغلب منجر به قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش می شود. افزایش آگاهی و تغییرات سبک زندگی برای اصلاح روندهای فعلی ضروری است.
تفاوت بین UVA، UVB و UVC چیست؟
در اسناد WHO سه نوع اشعه ماوراء بنفش بر اساس طول موج آنها طبقه بندی شده است. این اشعه ها از نظر فعالیت بیولوژیکی و میزان نفوذ به داخل پوست متفاوت هستند. هر چه طول موج کوتاهتر باشد، اشعه ماوراء بنفش مضرتر است. با این حال، اشعه ماوراء بنفش با طول موج کوتاه کمتر قادر به نفوذ به پوست است.
ناحیه UV محدوده طول موج 100-400 نانومتر را پوشش می دهد و به سه باند تقسیم می شود:
UV (315-400 نانومتر)
UV (280-315 نانومتر)
UV (100-280 نانومتر)
پرتوهای UVB با طول موج کوتاه مضرترین نوع پرتوهای UVB هستند، اما کاملاً توسط جو فیلتر می شوند و به سطح زمین نمی رسند.
پرتوهای UVB با طول موج متوسط از نظر بیولوژیکی بسیار فعال هستند، اما نمی توانند به لایه های سطحی پوست نفوذ کنند. اشعه ماوراء بنفش (UVB) مسئول برنزه شدن و تأخیر در سوختن است. علاوه بر اثرات کوتاه مدت ذکر شده، باعث افزایش چشمگیر پیری پوست و ایجاد سرطان پوست می شود. بیشتر پرتوهای فرابنفش خورشیدی توسط جو فیلتر می شوند.
تشعشعات فرابنفش با طول موج نسبتاً طولانی حدود 95 درصد از تابش فرابنفش را تشکیل می دهد که به سطح زمین می رسد. اشعه ماوراء بنفش می تواند به لایه های عمیق تر پوست نفوذ کند و مسئول اثر برنزه شدن فوری است. علاوه بر این، اشعه UVA نیز به پیری و چین و چروک پوست کمک می کند. برای مدت طولانی اعتقاد بر این بود که اشعه UVA نمی تواند آسیب دائمی ایجاد کند.
مطالعات اخیر قویاً نشان می دهد که ممکن است باعث سرطان پوست نیز شود.
کدام عوامل محیطی بر قرار گرفتن فرد در معرض اشعه ماوراء بنفش تأثیر می گذارد؟
زمان سال و زمان روز
میزان اشعه ماوراء بنفش عمدتاً با ارتفاع خورشید در آسمان متفاوت است و در عرضهای جغرافیایی متوسط در طول ماههای تابستان در دوره 4 ساعته ظهر خورشیدی بیشترین میزان را دارد. در این موارد تابش خورشید مستقیم ترین مسیر را به سمت زمین دارد. از سوی دیگر، در اوایل صبح یا اواخر بعد از ظهر، تابش خورشیدی با زاویه بیشتری از جو عبور می کند. در این موارد اشعه ماوراء بنفش بسیار بیشتر جذب می شود و کمتر به سطح زمین می رسد.
عرض جغرافیایی
سطوح UV در نزدیکی مناطق استوایی بالاتر است. در نزدیکی استوا، نور خورشید فاصله کوتاه تری برای عبور از جو دارد، بنابراین اشعه های مضر UV کمتر جذب می شوند.
بالا آمدن
با افزایش ارتفاع، جو کمتری برای جذب اشعه ماوراء بنفش در دسترس است. با هر 1000 متر ارتفاع، میزان اشعه ماوراء بنفش تقریباً 10 درصد افزایش می یابد.
ابر و مه
مراقب باشید میزان اشعه ماوراء بنفش را که از ابرها می گذرد دست کم نگیرید.
بسیاری از سطوح پرتوهای فرابنفش را منعکس می کنند، که میزان اشعه ماوراء بنفش را در مجموع افزایش می دهد. در حالی که چمن، خاک یا آب کمتر از 10 درصد از اشعه ماوراء بنفش را منعکس می کند، ماسه حدود 15 درصد و آب دریا را منعکس می کند. [۳]آنها حدود 25٪ را منعکس می کنند. برف تازه بازتاب کننده بسیار خوبی است و قرار گرفتن فرد در معرض اشعه ماوراء بنفش را تقریبا دو برابر می کند. بروز مکرر برف کوری یا فوتوکراتیت [۴]در بین اسکی بازان به خوبی شناخته شده است که در اقدامات محافظتی در برابر اشعه ماوراء بنفش، بازتاب زمین باید در نظر گرفته شود.
میزان اشعه ماوراء بنفش در آسمان صاف بالاترین میزان است و پوشش ابر عموما میزان قرار گرفتن افراد در معرض اشعه ماوراء بنفش را کاهش می دهد. با این حال، ابرهای سبک یا نازک تأثیر کمی دارند و ممکن است به دلیل پراکندگی، تابش UV را کاهش دهند. [۵]برای پیاده روی فریب یک روز ابری یا نسیم خنک را نخورید. حتی توقف طولانی در سایه در فضای باز، به عنوان مثال بین ساختمان ها، ممکن است باعث آفتاب سوختگی یک فرد حساس در یک روز با اشعه فرابنفش بالا شود.
ازن
ازن مقداری از اشعه ماوراء بنفش را که در غیاب ازن به سطح زمین می رسد جذب می کند. مقدار ازن در طول سال و حتی در طول روز متفاوت است.
بازتاب زمین
پرتوهای فرابنفش به مقادیر مختلف بر روی سطوح مختلف منعکس یا پراکنده می شوند. به عنوان مثال، برف می تواند تا 80٪ از اشعه UV، یک ساحل شنی خشک حدود 15٪، و آب دریا حدود 25٪ منعکس کند.
jahannews به نقل از یستا
مطالب مرتبط
بازیکنی که باقری او را به احمدزاده ترجیح داد
OpenAI قصد دارد رباتهای انساننمای پیشرفته بسازد
محکومیت با پابند مهدی یراحی پایان یافت (۸ دی ۱۴۰۳)